System Mateusz
System Biblioteczny Mateusz - aktualnie trwają prace wdrożeniowe we wszystkich bibliotekach na terenie Gminy Murów.
System służy do katalogowania różnych rodzajów materiałów bibliotecznych z zachowaniem standardu MARC21, rejestracji wypożyczeń, prowadzenia i utrzymywania centralnej bazy danych czytelników zarejestrowanych w bibliotece i jej placówkach filialnych, wspomagania innych operacji towarzyszących (np. przeprowadzanie skontrum, obsługa czytelni, prowadzenie kwitariusza itp.).
Do podstawowych cech, możliwości programu należą:
- Pełna zgodność z formatem MARC21
-
Wprowadzanie i edycja opisów w szablonach dla różnych typów dokumentów. Do wyboru są następujące szablony:
- książka - poziom 1,
- książka - poziom 2,
- książka - poziom 3,
- książka - poziom 4,
- książka mówiona,
- książka mówiona - wyższy poziom,
- ebook,
- ebook - wyższy poziom,
- czasopismo,
- film,
- film - wyższy poziom,
- CD/DVD audio,
- CD/DVD audio - wyższy poziom,
- program komputerowy,
- program komputerowy - wyższy poziom,
- artykuł, recenzja,
- praca dyplomowa,
- sztuka teatralna,
- kartografia,
- kartografia - wyższy poziom,
- teledetekcja,
- teledetekcja - wyższy poziom,
- starodruki,
- starodruki - wyższy poziom,
- dokumenty normalizacyjne,
- dokumenty normalizacyjne - wyższy poziom,
- druk muzyczny,
- druk muzyczny - wyższy poziom,
- rękopis muzyczny,
- rękopis muzyczny - wyższy poziom,
- dokument dźwiękowy muzyczny,
- dokument dźwiękowy muzyczny - wyższy poziom,
- rekord wzorcowy KHW.
- Obsługa i edycja faktur elektronicznych
- Wydruk księgi inwentarzowej
- Zintegrowany z programem moduł skanowania okładek
- Wprowadzanie spisu treści i informacji o zawartości / treści książki
- Automatyczne pozyskiwanie opisów z baz zewnętrznych
- Pozyskiwanie opisów z plików *.mrc w formacie iso
- Pozyskiwanie opisów poprzez protokół Z39.50 (możliwość pełnej edycji, konfiguracji bazy przeszukiwanych serwerów)
- Tworzenie baz dla serwerów Z39.50 danej biblioteki
- Używanie kartotek wzorcowych w tym CKHW NUKAT
- Tworzenie tymczasowych haseł wzorcowych
- Stosowanie słowników własnych (pełna kontrola nad ich zawartością i tworzeniem)
- Scalanie opisów (zaimplementowano specjalne mechanizmy kontrolujące poprawność scalania)
- Prezentacja pełnych zestawień akcesji, łącznie z strukturą zakupów
Ponadto program umożliwia:
- Dokładne określanie uprawnień poszczególnych operatorów
- Kontrolę wydatków w zakładce Budżet
- Dodawanie dodatkowych haseł wyszukiwawczych związanych z opisem
- Kontrolę wypełniania podpól
- Pełne przeszukiwanie centralnej bazy opisów wg zawartości podpól formatu MARC21
- Tworzenie bibliografii załącznikowej
- Tworzenie bibliografii regionalnej
- Wydruk kart katalogowych
- Import baz lokalnych (np. PB)
- Kontrolę poprawności faktur/akcesji
Program jest przystosowany do procedur i zasad organizacyjnych stosowanych w sieci bibliotek publicznych (zastosowane rozszerzenia, umożliwiają stosowanie go w innych bibliotekach - koscielnych, szkolnych, pedagogicznych, uczelni wyższych) W swojej pracy opiera się na bazie danych formatu SQL.
W każdej placówce użytkującej program można dowiązać do 100 baz rejestrujących różne rodzaje materiałów bibliotecznych. Przełączanie odbywa się automatycznie bez ingerencji operatora. Dzięki temu, program jest przygotowany na realizację np. zwrotów przez czytelników, pozycji wypożyczonych w innych placówkach.
Realizowane przez program założenia użytkowe umożliwiają:
- skrócenie czasu poświęcanego na rejestrację i przerejestrowywanie czytelników (czytelnik jest zapisywany tylko w jednej placówce; przerejestrowanie następuje automatycznie z chwilą dokonania pierwszego wypożyczenia w danym roku, niezależnie w każdej placówce biblioteki),
- znaczne przyśpieszenie procesu katalogowania, kontrolę jego przebiegu na każdym jego etapie,
- kontrolę stanu konta i historii wypożyczeń czytelnika we wszystkich placówkach biblioteki,
- automatyczne zablokowanie konta czytelnika przetrzymującego materiały biblioteczne we wszystkich placówkach lub ręczne w przypadku łamania innych punktów regulaminu biblioteki,
- wykorzystanie jednej legitymacji (karty) bibliotecznej we wszystkich placówkach biblioteki (również z zastosowaniem standardu kart MIFARE),
- wszelkie operacje dokonywane w programie są rejestrowane i opisywane symbolem zalogowanego w tym czasie operatora (jest to jeden z wymogów stawianych przez GIODO programom przetwarzającym dane osobowe),
- umieszczenie w rekordach katalogów informacji o dostępności materiałów bibliotecznych (także w katalogach dostępnych na stronie www),
- zdalną obsługę konta bibliotecznego (sprawdzanie stanu, prologowanie wypożyczonych pozycji, edycja rezerwacji, historia wypożyczeń) poprzez WWW oraz poprzez komendy sterujące SMS,
- automatyczne powiadamianie czytelnika o możliwości odebrania zarezerwowanej pozycji (smsem, wiadomością na konto email) oraz powiadamianie o zbliżającym się terminie zwrotu pozycji,
- generowanie i wydruk dziennych, miesięcznych i rocznych zestawień statystycznych zgodnych z obowiązującym wzorem Dziennika Biblioteki Publicznej i wymaganiami Głównego Urzędu Statystycznego,
- obsługę udostępnianych stanowisk internetowych (do 24 na jedną stację nadzorczą, których może równolegle pracować do dziewięciu w jednej placówce).
W złożonych instalacjach MATEUSZ funkcjonuje, jako system rozproszony. Do jego poprawnej pracy nie jest konieczne utrzymywanie stałej łączności on line z serwerem głównej biblioteki sieci (wyjątkiem jest katalogowanie oraz operacje dokonywane na centralnej bazie opisów np. ich scalanie). Komputery pracujące w placówkach filialnych łączą się z centralnym serwerem poprzez łącza stałe lub modemowe z częstotliwością ustaloną przez administratora systemu. Podczas połączeń przesyłane są do centralnej bazy aktualizacje wpisów dokonanych od poprzedniego połączenia oraz pobierane aktualizacje wprowadzone w tym czasie przez inne placówki sieci. Taka organizacja systemu powoduje, że program może pracować w przypadku awarii połączenia internetowego (a w takiej sytuacji polegnie większość programów pracujących "na centralną bazę"), zaś jedynym skutkiem takiej awarii będzie czasowa niedostępność aktualizacji.
Oczywiście możliwa jest praca "na serwer centralny", jak również układ mieszany - gdzie placówki, pracują na serwery centralne a one dokonują synchronizacji danych pomiędzy sobą. Przyjęty układ zależy od wielu czynników, decydujące zazwyczaj są dwa - dzienna ilość wypożyczeń, (co za tym idzie odwiedzin w placówce) oraz jakość łącz spinających placówki. W tym miejscu mała uwaga, jeżeli występują przerwy w dostępie do internetu, to bez znaczenia jest deklarowana przez dostawcę przepustowość łącza (mało, która biblioteka korzysta z łącz o gwarantowanym minimalnym paśmie).
